Trang phục dân tộc Mường
Trang phục nữ – Nét giản dị thanh tao mà tinh tế
So với một số trang phục dân tộc khác như H’mông, Dao, Khmer thì trang phục của phụ nữ người Mường không có màu sắc rực rỡ mà đơn giản hơn nhiều, tuy vậy những bộ trang phục dân tộc Mường cũng có những nét rất đặc trưng riêng, tuy giản dị nhưng thanh tao mà tinh tế. Trang phục của phụ nữ thường là áo màu trắng hay màu sáng ngắn chấm đến eo để chỗ cho chiếc cạp váy chiếm vị trí quan trọng trong trang phục. Váy của phụ nữ Mường thường dùng vải thâm hay nhuộm chàm đen hình ống. Nổi bật nhất của chiếc váy là cái cạp váy đã trở thành một điểm độc đáo, nổi bật của bộ trang phục nữ dân tộc người Mường. Để cùng hiểu thêm được những nét đặc sắc trong bộ trang phục ấy, bạn đọc hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!
Trang phục của phụ nữ thường là áo màu trắng hay màu sáng ngắn chấm đến eo để chỗ cho chiếc cạp váy chiếm vị trí quan trọng trong trang phục
Một bộ trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Mường về cơ bản gồm những yếu tố sau:
– Cái mũ: thực ra là chiếc khăn trắng thắt trên đầu, người Mường gọi là bít trôốc (hoặc mũ).
– Cái yếm: giống hệt như yếm của người Kinh tuy có phần ngắn hơn, màu trắng.
– Cái áo: Áo pắn (áo ngắn) tương tự như áo cánh của phụ nữ Kinh, tuy ngắn hơn nhiều có độ dài vừa chấm eo lưng, cũng xẻ giữa nhưng không cúc, không khuy, màu trắng.
– Cái tênh: là chiếc khăn dài thường nhuộm lục, thít quanh váy, ngang tầm hông.
– Cái áo chùng: tương tự như áo dài của phụ nữ Thái, xẻ giữa nhưng không cúc, không khuy, màu trắng, có khi màu đen.
– Cái váy: gồm hai phần chính là cạp váy và chân váy, cạp váy có màu sắc rực rỡ, được dệt rất công phu và là bộ phận nổi bật trên trang phục.
Chính cái cạp váy trong trang phục của phụ nữ Mường đã tạo ra nét đặc trưng riêng của người Mường về sắc thái thẩm mỹ trong trang phục. Trang trí của hoa văn nghệ thuật trên cạp váy tạo ra sự tương phản với màu đen và màu trắng trên áo, váy của người phụ nữ Mường, làm trang phục của họ nổi lên trước quang cảnh của núi rừng.
Cạp váy có thể tách thành bộ phận riêng, được thắt từ sát nách xuống đến hông, do đó nó vừa có ý nghĩa trang trí vừa có ý nghĩa che kín thân thể ở mức độ cần thiết
Những họa tiết trang trí hoa văn trên bề mặt của cạp váy vô cùng nổi bật. Cạp váy được chia làm ba phần gọi là: rang trên, rang dưới và cao. Thứ tự ba mảng này được tính từ miệng váy trở xuống, tức là phần trên cùng được gọi là rang trên. Hoa văn của mỗi phần là cái để phân biệt chúng với nhau, trong đó hoa văn của rang trên và hoa văn cao thuần túy là hoa văn hình học, riêng phần cao đôi khi không có hoa văn, còn phần rang trên thì luôn là hoa văn hình học.
Cạp váy trong trang phục của phụ nữ Mường đã tạo ra nét đặc trưng riêng của người Mường về sắc thái thẩm mỹ trong trang phục
Phần rang dưới chủ yếu là hoa văn động vật với rất nhiều mô típ khác nhau. Bởi là một sản phẩm đặc sắc của trang phục phụ nữ nên người Mường dồn toàn bộ tâm trí và tài năng của mình vào đây. Đây cũng chính là chỗ để các cô gái Mường trổ tài của mình trước cộng đồng, thể hiện ở kỹ thuật dệt hoa văn cạp váy.
Bộ sà tích bằng bạc được móc vào tênh từ bên hông đeo vòng về phía trước
Điểm nhấn của bộ trang phục nằm ở đầu váy và cạp váy. Khi mặc, mảng hoa văn nổi lên giữa trung tâm cơ thể. Đặc biệt, phần cạp váy thể hiện sự tinh tế, khéo léo, sâu sắc của người dệt. Đi đôi với váy là bộ tênh, thường bằng vải đũi, màu xanh hoặc màu vàng, dài hơn sải tay, khâu nối hai đầu, thắt đúng giữa eo trên nền cao váy, làm nổi eo người mặc. Bộ sà tích bằng bạc được móc vào tênh từ bên hông đeo vòng về phía trước.
– Cái khăn thắt áo: là chiếc khăn sồi không nhuộm thắt quanh áo chùng ngang tầm hông để khép hai tà áo lại, hai múi khăn buông ngắn đăng đối hai bên.
– Bộ tênh: (khăn thắt ở eo) và đồ trang sức (gồm: vòng bạc đeo tay, chuỗi hạt cườm và bộ xà tích).
Nguyên liệu làm ra vải, màu nhuộm đều được đôi bàn tay kéo léo của người phụ nữ Mường lựa chọn từ trong thiên nhiên, từ cỏ cây hoa lá gần gũi với cuộc sống thường ngày của họ.
Màu sắc bộ trang phục phụ nữ Mường không rực rỡ nhưng trang nhã, sâu sắc
Về màu sắc, phụ nữ Mường không ưa những những màu sắc quá chói gắt, rực rỡ; có những bộ phận trong trang phục được quy định thống nhất về màu sắc. Trang phục truyền thống chủ yếu có 4 màu sắc chính là nâu, trắng, xanh và hồng. Màu sắc bộ trang phục phụ nữ Mường không rực rỡ nhưng trang nhã, sâu sắc, thể hiện tính cách của người phụ nữ Mường – chân thành, trầm lắng và hết sức tinh tế.
Đặc biệt, trong bộ trang phục của phụ nữ Mường, chiếc khăn đội đầu có ý nghĩa quan trọng. Khăn có màu trắng. Người Mường quan niệm màu trắng như một sự tinh khiết, thanh cao.
Váy phải là màu đen hoặc xanh đen, khăn thắt trên đầu phải là màu trắng, không bao giờ người phụ nữ Mường dùng màu khác với tập quán đó
Bên cạnh ý nghĩa về màu sắc, nét tinh tế, độc đáo, mang đậm tính triết học về nhân sinh quan của văn hóa Mường còn được thể hiện rất rõ trong cách đội khăn. Chiếc nút thắt của khăn nằm ở vị trí phía trên búi tóc thể hiện cho sự yên bình.
Phụ nữ Mường khi diện trang phục truyền thống gắn kết với phong thái nhẹ nhàng, duyên dáng cảm thấy tự tin, mềm mại và uyển chuyển hơn. Mỗi chi tiết trên trang phục không chỉ thể hiện giá trị văn hóa mà còn cho thấy sự khéo léo của những cô gái.
Một số hình ảnh hoạt động văn hóa dân tộc Mường
Đồng bào dân tộc Mường mặc trang phục truyền thống tái hiện Lễ hội Kéo si
Thiếu nữ dân tộc Mường xúng xính trong trang phục truyền thống ngày hội đặc sắc Hạ Nêu
Tham khảo:
– Thế giới váy đẹp nữ tính và thanh lịch dành cho phái đẹp
– Các mẫu áo khoác nữ Hàn Quốc sang trọng, thời thượng
– Bộ sưu tập áo gile Hàn đơn giản mà tinh tế
